Licht positieve signalen in 2023, maar herstel is traag en onzeker
Conjunctuurbarometer Voka - KvK Limburg
20 december 2022
.jpg)
Op basis van de conjunctuurbarometer lijkt de bodem met 27,87 punten bereikt. Daarmee doen we het net beter dan tijdens het dieptepunt van de coronacrisis in mei 2020. Ter vergelijking, in januari 2022 stond de barometer nog op 79,31 punten en werd er vanaf midden 2022 opnieuw groei voorspeld. De oorlog in Oekraïne en de energiecrisis besliste daar anders over. Op alle indicatoren hebben we dit jaar moeten inboeten, maar vooral de export werd zwaar getroffen. Door de oorlog werd de Limburgse export naar Rusland dan ook tot nul herleid. Enkel de arbeidsmarkt hield een langere tijd stand, maar ook daar tekenen we nu al 3 maanden een omgekeerde beweging op met minder uitgeschreven en openstaande vacatures. “De structurele economische schade dreigt echter groter te zijn dan na de coronacrisis omdat de concurrentiepositie van België blijft verslechteren in 2023. Opnieuw is de automatische loonindexering de boosdoener die ervoor zorgt dat de loonhandicap zal pieken op maar liefst 17% in 2024 tegenover onze buurlanden”, waarschuwt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg.
Wat valt er te verwachten in 2023? Na een stagnatie in het eerste kwartaal lijkt een opwaartse omslag vanaf het tweede kwartaal opnieuw een mogelijkheid. Dit herstel zal echter veel trager zijn dan na de coronacrisis omdat de energieprijzen en loonkosten hoog blijven en de impact van de renteverhogingen nog moet volgen. Bovendien kan dit nog wijzigen als het komende maanden erg koud wordt, het conflict in Oekraïne verder escaleert of wanneer de groeivooruitzichten in China en de VS tegenvallen. En dan is er nog de loonhandicap. De Nationale Bank berekende dat de bedrijven mede hierdoor 2,4% marktaandeel verliezen in 2023, terwijl dat normaal gemiddeld 0,8% is. “Het groeiende begrotingstekort laat niet meteen toe om dure maatregelen te nemen. Echter niet alle maatregen moeten per se geld kosten. Het herzien van de automatische loonindexatie, langer werken, een flexibelere arbeidsregeling en een efficiënter vergunningenbeleid kunnen al heel wat soelaas bieden”, aldus Johann Leten.
Analyse deelindicatoren
Starters blijven stabiel
Voor november 2022 kunnen we 550 nieuwe Limburgse ondernemingen optekenen. Dit zijn 1,6% minder starters dan een jaar geleden. Vooral het najaar, met de spectaculaire stijging in september en de relatief stabiele oktober en november, heeft dit jaar goed gemaakt. Voorlopig zijn er gemiddeld -4,32% minder starters dan in 2021.
Exportactiviteiten vergelijkbaar met coronaperiode
November is voor de exportactiviteit een typische krimpmaand. Dit jaar blijft de terugval voor beide indicatoren relatief beperkt. Het aantal afgeleverde certificaten daalt met -1.6% en de gerealiseerde exportwaarde met -3%. Het aantal afgeleverde attesten belandt op 1552 eenheden of -10.7% onder het maandgemiddelde. Het is geleden van mei 2020 (in volle coronacisis) dat nog minder certificaten werden verstrekt (1515 stuks). De exportwaarde blijft ondanks de maand-tot-maand krimp nog steeds 18% boven het novembergemiddelde.
Alle trends blijven opwaarts gericht. Voor de exportwaarde is deze tendens significant en sterker dan voor de attesten. De intensiteit van de attestentrend vlakt duidelijk uit ten opzichte van vorige maand.
De year-to-year differentials blijven negatief en worden zelfs nog licht ruimer dan vorige maand. De marge voor de exportwaarde belandt op -3.65% terwijl vorige maand nog -2.73% gerapporteerd werd. De differential van de attesten loopt op van -14.7% tot -16.3%.
Bouw stagneert
De sterke krimp die het totale aantal bouwvergunningen in juli liet optekenen (-40.5%) wordt in augustus (meest recente cijfers) deels gecompenseerd met een maand-tot-maand toename van 35.3%. Deze expansie wordt hoofdzakelijk gegenereerd vanuit de residentiële nieuw- (+54.7%) en renovatiebouw (+24%). Wat betreft de niet-residentiële projecten blijft de toename beperkt tot 7.1% voor de nieuwbouw en 8.3% voor de renovatie.
De trendpatronen voor de residentiële bouw verlopen allebei significant opwaarts en zijn beduidend steiler dan een jaar geleden. De trends voor de niet-residentiële activiteit verlopen beide vrij vlak, wat praktisch gezien resulteert in een stagnatie.
De year-to-year differential voor de totale markt blijft negatief (-1.66%) maar krimpt opnieuw sterk richting nulpunt. Vorige maand liep de marge nog op tot een veel ruimere -8.4%. Deze optimistisch stemmende tendens is volledig toe te schrijven aan de evolutie binnen de residentiële segmenten. De marge voor de niet-residentiële nieuwbouw blijft met -9.64% status quo op het niveau van vorige maand (-9.44%). De differential voor de niet-residentiële renovatie laat daarentegen een sterke terugval van een stevig positieve 8.3% naar een negatieve -1.84% optekenen.
Voertuigen: seizoenaal aangestuurde daling in november
In november werden -12.4% minder nieuwe voertuigen ingeschreven dan in oktober. Die terugval is qua omvang sterk analoog aan de gemiddelde maand-tot-maand krimp die sinds 2010 in november vastgesteld werd. Deze in hoge mate seizoenaal aangestuurde daling wordt gegenereerd door de bedrijfsvoertuigen (-12.8%), de personenwagens (-15.2%) en de vrachtwagens (-21.6%). Alleen in het segment van de opleggers wordt een groei (61.8%) gerealiseerd. Het resulterende totale aantal inschrijvingen (2341 eenheden) blijft nog steeds -7.66% onder het maandgemiddelde.
Drie van de vier indicatieve segmenten worden in de nabije toekomst aangestuurd door een positieve trend. Dit was een jaar geleden ook het geval. Alleen voor de opleggers dient zich een neerwaartse tendens aan. In de overeenkomstige periode van vorig jaar stagneerde de activiteit binnen dit segment vrijwel volledig. Per saldo resulteert voor de totale markt een significant opwaartse trend met dezelfde intensiteit als een jaar geleden.
De year-to-year differential voor de totale markt groeit aan van 7.8% tot 10.7%. Deze dynamiek stamt uit drie van de vier segmenten. De marge voor de bedrijfsvoertuigen vertoont relatief de sterkste expansie en verdubbelt qua omvang van 2.36% tot 5.14%, die voor de personenwagens neemt toe van 7.75% tot 10.7%. De differential voor de opleggers groeit aan van 63.5% naar 72.1%. De marge voor de vrachtwagens laat als enige een krimp noteren en daalt van 17.77% naar 11.75%.
Openstaande vacatures krimpt voor derde maand op rij
Het aantal werkzoekenden krimpt met -1.2% tot 22620 eenheden. Voor de vrouwen is de daling (-1.7%) bijna driemaal zo groot als voor de mannen (-0.6%). Voor beide geslachten gaat het opnieuw om een nieuw diepterecord voor de maand november. Het absolute minimum sinds januari 2007 werd in juni van dit jaar bereikt (22065 eenheden). De year-to-year differentials blijven voorlopig nog negatief, maar tenderen wel verder naar de nulwaarde. Voorlopig blijft het totale aantal werkzoekenden nog -1.68% beperkter dan een jaar geleden. Momenteel wijst alles er echter op dat de werkloosheid na de jaarwisseling opnieuw hoger zal uitvallen dan twaalf maanden geleden.
Met een voor november relatief beperkte krimp van -6.3% valt het aantal uitgeschreven vacatures terug tot 2916 stuks. Hiermee wordt het novembergemiddelde voor de periode sinds 2010 nog steeds met 54% overtroffen. Het jobaanbod valt zodoende echter eveneens terug tot het laagste peil voor dit jaar. Bij de interpretatie van de significant opwaartse trend die zich aandient over de periode tot mei volgend jaar, is enige voorzichtigheid geboden. Deze opwaartse tendens is in hoge mate het technische gevolg van een sterke seizoenale en dus jaarlijks terugkerende dip van het jobaanbod in december. De year-to-year differential blijft met -8.48% status quo op het niveau vaan vorige maand (-8.43%).
Het aantal per einde maand openstaande vacatures krimpt in november voor de derde maand op rij, ditmaal met -4.9%. Sinds het absolute maximumniveau in augustus bereikt werd (11584 eenheden), impliceert de terugval van deze maand een gecumuleerde krimp van -24%. Het huidige pakket niet ingevulde vacatures (8781 eenheden) ligt echter nog altijd 111% boven het novembergemiddelde. De trend blijft nog positief maar vlakt verder uit ten opzichte van een jaar geleden. De year-to-year differential blijft negatief (-5.42%) en wordt nog licht ruimer dan vorige maand (-4.41%).
Einde persbericht
