Limburgse bedrijven kijken somber naar huidig én toekomstig ondernemersklimaat
Conjunctuurbarometer Voka - KvK Limburg
Hoewel de conjunctuurbarometer terug het niveau van de vorige zomer benadert, zijn de vooruitzichten over onze economische situatie somber gesteld. Uit een nieuwe maandelijkse enquête van Voka – KvK Limburg - die werden opgestart tijdens de coronacrisis - bij meer dan 300 Limburgse bedrijven beschouwt 48% van de ondernemingen het huidige ondernemersklimaat als negatief, bij onze industriële bedrijven is dat meer dan de helft. 38% van onze bedrijven verwacht zelfs dat de economische situatie het komende jaar zal verslechteren. De lichte economische groei die de Nationale Bank ziet in haar jaarverslag is dus broos, zeker voor onze industrie. De industriële activiteit ligt in België zelfs nog altijd 6% onder het niveau van 2019, voor de coronapandemie dus. De hoge loonkosten, maar ook nog steeds de hoge energiekost in Europa liggen daar aan de basis. Het positieve nieuws is wel dat de lonen in de buurlanden aan het stijgen zijn waardoor langzaamaan het concurrentiële verschil wordt weggewerkt. Daarnaast zien we ook dat de loon- en energiekost ervoor gezorgd hebben dat de bedrijven vorig jaar een recordbedrag hebben besteed aan investeringen.
“Het gebrek aan personeel (54%), hoge loonkosten (52%), de politieke situatie na de verkiezingen (39%) en de vele administratieve lasten (34%) zijn de grootste kopzorgen van onze bedrijven. We mogen ons niet in slaap laten wiegen door de beperkte groei die we in 2023 hebben gezien. De automatische loonindexatie zorgt voor een stijging van de koopkracht, maar dat is slechts een tijdelijk effect. Opmerkelijk is ook dat ondanks de groei en het aflopen van heel wat steunmaatregelen het begrotingstekort in ons land nog steeds is toegenomen. Dit bewijst opnieuw dat de nieuwe regering meteen aan de slag moet", aldus Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka - KvK Limburg.
Starters schieten goed uit startblokken
In februari 2024 verwelkomen we 742 nieuwe starters, 9% meer dan in dezelfde periode vorig jaar. We knopen zo opnieuw aan met de cijfers uit 2020 en 2022. Een positieve evolutie die we hopen de rest van het jaar aan te houden.
Export: sterkste februarikrimp sinds 2010
In februari werden -6.4% minder exportcertificaten uitgereikt dan in januari. Dit is de sterkste februarikrimp sinds 2010. Gemiddeld mag voor februari een maand-tot-maand toename van 3.4% verwacht worden. Met 1473 certificaten blijft de activiteit -11.2% onder het maandgemiddelde. Het is eveneens van 2014 geleden dat in februari een nog beperkter volume gerealiseerd werd (1416). In de periode maart-augustus vlakt de trend volledig uit rond 1600 attesten. Hetzelfde was een jaar geleden het geval. Dit verloop reduceert de year-to-year differential tot een quasi nulwaarde (0.06%). De exportwaarde neemt in februari met 2.3% toe tot €87.8 miljoen en situeert zich vervolgens 17.6% boven het maandgemiddelde. De trend verloopt licht neerwaarts, maar wel opvallend veel vlakker dan in een jaar geleden. De year-to-year differential blijft positief (7.4%) en groeit sterk aan ten opzichte van wat vorige maand nog in het vooruitzicht gesteld werd (2.5%).
Bovengemiddelde krimp in de bouw
De 399 bouwvergunningen die in november (meest recente gegevens) uitgereikt werden impliceren een maand-tot-maand krimp van -20.8%, wat ruimer is dan de -16.9% die gemiddeld voor die maand mag verwacht worden. Deze krimp wordt gegenereerd vanuit de niet-residentiële activiteiten (nieuwbouw -17.3% en renovatie -17.4%) en de residentiële nieuwbouw (-39.4%). Alleen de residentiële renovatie laat een aangroei (14.8%) optekenen. Voor de periode maart – augustus dienen zich overwegend neerwaartse trendpatronen aan. Voor de residentiële segmenten zijn de huidige trends qua intensiteit identiek aan die van twaalf maanden geleden: de trend voor de nieuwbouwprojecten blijft significant dalend terwijl die voor de renovatie volledig uitvlakt.
De trends voor de niet-residentiële activiteiten zijn niet significant dalend en opvallend vlakker dan een jaar geleden. Voor de totale markt resulteert een significant neerwaartse tendens met dezelfde intensiteit als vorig jaar. Alle year-to-year differentials vallen positief uit en zorgen voor een lichte verruiming van de marge voor de totale markt van 4.1% naar 4.9%. De differential voor de residentiële nieuwbouw blijft positief maar krimpt sterk van 16.5% naar 5.9%. De marge voor de niet-residentiële renovatie blijft eveneens positief maar verdubbelt in omvang van 11% naar 22%. De twee overige differentials klimmen uit de rode zone. Met een evolutie van -9.8% naar 8.9% is deze beweging het meest overtuigend voor de niet-residentiële nieuwbouw. De marge voor de residentiële renovatie veert op van -9.7% tot een eerder beperkt positieve 1.92%.
Afkoelingsperiode na saloncondities
In februari worden 10.1% minder nieuwe voertuigen ingeschreven dan in januari. Alleen in 2020 werd in februari een nog meer omvangrijke maand-tot-maand terugval geregistreerd (-12.3%). Over de periode sinds 2010 bleef de februarikrimp beperkt tot gemiddeld -4.5%. De sterkste terugval wordt gerealiseerd in het numeriek kleine segment van de zware vracht (-29.4%), voor de personenwagens en bedrijfsvoertuigen blijft de krimp beperkt tot -8.7% resp. -14.2%. Voor de totale markt resulteert en negatief ecart van -10.8%. Tot augustus is het trendpatroon voor de totale markt licht neerwaarts gericht met dezelfde intensiteit als vorig jaar. Dit profiel is het resultaat van licht dalende tendensen voor de bedrijfsvoertuigen en personenwagens en een stijgend verloop voor de zware vracht.
De year-to-year differential voor de totale markt blijft positief maar krimpt gevoelig van 9.5% tot nog amper 2.3%. Twee en drie maanden geleden konden in dit verband nog marges van om en bij de 15% gerapporteerd worden. De huidige terugval is toe te schrijven aan een krimp van de positieve marge van de personenwagens van 15% naar 8.2% en een verdubbeling van de negatieve marges in de andere segmenten. De marge voor de bedrijfsvoertuigen evolueert van -8.9% naar -17.5%, die voor de hoge vracht van -9.5% naar -20.2%.
Opvallende terugval inzake uitgeschreven vacatures
In februari waren er 0.6% meer werkzoekenden. Dit is een zeer atypische beweging. Voor de mannen blijft de aangroei weliswaar nog zeer beperkt (0.1%), bij de vrouwen gaat het om een toename met 1%. Tot juni vertoont het verloop van het aantal werkzoekenden een licht dalende tendens. De toevloed van schoolverlaters veroorzaakt in juli echter een sterke opwaartse knik. De year-to-year differentials blijven positief en verruimen ten opzichte van vorige maand. De marge voor de mannen groeit aan van 9.2% tot 11.2%, die voor de vrouwen van 5% tot 6.2%. In februari worden -17% minder vacatures uitgeschreven dan in januari, wat een opvallend sterke terugval is.
In de periode sinds 2010 werd alleen vorig jaar een ruimere februarikrimp (-18.9%) geregistreerd. Voor de volgende zes maanden blijft de trend vrij vlak rond een maandelijks gemiddelde van 2800 eenheden. De year-to-year differential blijft nog steeds stevig negatief (-12.7%) en verruimt verder ten opzichte van vorige maand (-9.8%). De huidige waarde zit opnieuw dicht in de buurt van de -11.5% van twee en drie maanden geleden. In februari bleven 9271 vacatures oningevuld of -0.9% minder dan in januari. Het totale volume blijft nog steeds 124% boven het maandgemiddelde. De trend blijft verder significant positief en sterk genoeg om het aantal openstaande vacatures tegen het eind van de zomer tot boven de 11000 eenheden op te drijven. Hiermee worden de verwachtingen van de vorige maanden nogmaals bevestigd. De year-to-year differential is nog steeds ruim positief (9.2%), maar krimpt weliswaar gevoelig ten opzichte van vorige maand (13%).
Lichte expansie van toeristische activiteit
Zowel het aantal aankomsten als overnachtingen vertonen in november 2023 (recentste data) een maand-tot-maand krimp van respectievelijk -32.5% en -35.9%. Deze terugval ligt volledig in lijn met de gemiddelde krimp die in de periode sinds 2010 in november geregistreerd werd. Het aantal aankomsten belandt met 23.9% boven het maandgemiddelde en vertegenwoordigt tevens de hoogste novemberwaarde sinds 2005. Het aantal overnachtingen blijft 27% boven het maandgemiddelde en is goed voor zilver in de novemberranking. De komende zes maanden zetten beide indicatoren de traditionele significant opwaartse trends door met dezelfde intensiteit als vorig jaar. Deze tendensen zijn sterk genoeg om de activiteit tot licht boven het niveau van vorig jaar op te drijven.
De year-to-year differentials blijven positief maar boeten wel aan omvang in ten opzichte van vorige maand. De marge voor de aankomsten valt terug van 3.6% tot 2.1%, die voor de overnachtingen van 6.3% tot 1%. In januari (recentste data) valt de bezettingsgraad van de hotels terug tot 35%, die voor de B&B’s hotels tot 16%. De komende zes maanden drijven de klassieke significant opwaartse trends de activiteit verder op. Wat betreft de bezettingsgraad van de hotels is de opwaartse intensiteit beduidend sterker dan een jaar geleden. Voor de B&B’s blijft de expansieve tendens dezelfde als destijds. De year-to-year differential voor de hotels blijft positief (2.83 procentpunten) maar krimpt wel gevoelig ten opzichte van de vooruitzichten van vorige maand (4.1 procentpunten). De marge voor de B&B’s blijft negatief (-2.83 procentpunten) en wordt zelfs nog licht ruimer dan vorige maand (-2 procentpunten).
