"Overheidsmaatregelen moeten hun effect laten zien, of bijgestuurd worden"
Maandelijkse conjunctuurbarometer Voka - KvK Limburg
De conjunctuur zakt ook deze maand verder weg. Maar er is ook goed nieuws: nog nooit waren er zoveel starters in september sinds 2016. De vraag blijft echter wanneer we het dieptepunt van de recessie zullen bereiken. Op basis van de momenteel beschikbare data zal dit richting het einde van het vierde kwartaal van dit jaar en het eerste kwartaal van 2023 het geval zijn. Echter, het keerpunt is sterk afhankelijk van de mate waarin zich bijkomende geopolitieke en macro-economische schokken aandienen en de beleidsarmslag die onze overheden hier tegenover (kunnen) stellen. De verschillende overheidsmaatregelen om de energiecrisis aan te maken moeten nu laten zien dat ze effect hebben. Voka – KvK Limburg monitort daarom de situatie op de voet. Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg: “De extra voorwaarden en aangescherpte drempels maken het Vlaamse steunpakket strenger dan wat in andere Europese lidstaten van kracht is. We hadden liever gezien dat er een gelijk speelveld was met onze buurlanden. Wat betreft de federale maatregelen is de beperkte vrijstelling van de werkgeversbijdragen in de eerste helft van 2023 welkom, maar niet genoeg om onze ondernemingen concurrentieel te houden", besluit Leten. "Kortom, het uitblijven van echte structurele hervormingen is opnieuw een gemiste kans, zeker in deze onzekere tijden. Hopelijk wordt er geleerd uit fouten van het verleden alvorens pas te reageren als het kalf verdronken is.”
Analyse deelindicatoren
Starters klimmen terug
Met 722 nieuwe ondernemingen doen we het een heel stuk beter dan vorige maand (een stijging van 22%). Ook vergeleken met de andere septembermaanden doen we het een stuk beter (een stijging van bijna 10% vergeleken met september 2021). Dit sluit aan bij onze conclusie van onze Toekomstindicator: de gemiddelde terugval van het aantal starters is een feit, maar de Limburgse starters lijken wel meer bereid te zijn een nieuwe onderneming op te zetten ondanks het dalende ondernemersvertrouwen, vergeleken met de rest van Vlaanderen.
Daling van exportactiviteit vlakt af
Voor de tweede opeenvolgende maand laat het aantal afgeleverde exportattesten een stevige aangroei noteren. Met 1790 certificaten zit de exportactiviteit nipt (1.8%) boven het maandgemiddelde. De gerealiseerde exportwaarde krimpt licht (-1.7%), maar blijft in absolute termen wel historisch hoog (111.8 miljoen euro) en 41% boven het maandgemiddelde.
Tot februari 2023 zijn de trends voor beide indicatoren uitgesproken vlak. In maart forceert een vrij omvangrijke maar volledig seizoenaal aangestuurde expansie de twee trendpatronen over de volledige periode oktober 2022 - maart 2023 in een licht opwaartse richting. In de overeenkomstige periode een jaar geleden waren beide trends nog neerwaarts gericht.
De year-to-year differential voor de exportattesten blijft met -11.5% zeer dicht in de buurt van de waarden die vorige maand (-12.8%) en twee maanden geleden (-11.8%) in het vooruitzicht gesteld werden. De marge voor de exportwaarde loopt sterk op tot 6.4%. Vorige maand moest nog vrede genomen worden met een marginaal positieve 0.32%.
Neerwaartste spiraal in derde kwartaal voor de bouw
In juni neemt het totale aantal bouwvergunningen toe met 13.6%. De totale activiteit loopt zodoende op tot 667 vergunningen. Deze sterke expansie komt volledig op het conto van de residentiële projecten. De krachtigste impuls gaat hier uit van de renovatiebouw (+48.3%), bij de nieuwbouw blijft de toename beperkt tot 1.9%. Binnen de niet-residentiële activiteit laten beide segmenten een krimp optekenen: -25.7% voor de renovatiebouw en -1.5% voor de nieuwbouw. In de loop van het derde kwartaal reduceert een neerwaartse tendens het aantal afgeleverde vergunningen met -17.7% tot 549 eenheden in september. Deze terugval wordt evenwichtig aangestuurd vanuit de residentiële (-17.6%) en de niet-residentiële activiteit (-18.5%).
Gedurende de volgende zes maanden blijven drie van de vier trendpatronen opwaarts gericht. De niet-residentiële nieuwbouw moet het stellen met een zwak dalend verloop dat praktisch gesproken sterk aanleunt bij een stagnatie. Voor de totale markt resulteert per saldo een opwaarts gericht trendpatroon met een steiler verloop dan een jaar geleden.
De year-to-year differential voor de totale markt klimt uit de rode cijfers en loopt op tot 4.1%. Deze wordt gegenereerd vanuit elk van de indicatieve segmenten. De marge voor de residentiële nieuwbouw neemt verder toe van 8.5% tot 11.4%, terwijl de zwaar negatieve marge voor de residentiële renovatie (-13.5%) zeer sterk richting nulpunt evolueert (-2.7%). De differential voor de niet-residentiële nieuwbouw belandt op 4.4%, terwijl vorige maand nog een zwaar negatieve -9.45% moest gerapporteerd worden. Alleen in verband met de niet-residentiële renovatiebouw doet zich een krimp voor. De differential valt terug van 26.3% naar 18%, maar blijft hoe dan ook nog zeer omvangrijk.
Bedrijfsvoertuigen en opleggers houden maandgemiddelde recht
In de periode 2006-2017 nam het aantal inschrijvingen van nieuwe voertuigen in september telkens toe, en wel met gemiddeld 14.6%. In de daarop volgende jaren bleef zich in september een maand-tot-maand krimp voordoen. Dit jaar blijft de daling t.o.v. augustus beperkt tot -1.1%. Dit resultaat is het netto effect van enerzijds een maand-tot-maand krimp in de segmenten van de bedrijfsvoertuigen (-11.9%), personenwagens (-1.9%) en vrachtwagens (-19.4%), en anderzijds een ruime toename bij de opleggers (97.2%).
Het totale aantal inschrijvingen belandt vervolgens op 2471 eenheden of -6.4% onder het maandgemiddelde. Personenwagens en vrachtwagens blijven -13.6% resp. -8.8% onder dit referentiepunt. Bedrijfsvoertuigen (13.3%) en opleggers (148.8%) scoren beduidend boven het maandgemiddelde.
Drie van de vier trends zijn opwaarts gericht. Alleen bij de opleggers doet zich een neerwaartse tendens voor. Voor de bedrijfsvoertuigen is het huidige patroon in alle opzichten identiek aan dat van een jaar geleden. Het trendpatroon voor vrachtwagens verloopt beduidend steiler dan destijds. De trend voor de personenwagens is eveneens opwaarts gericht, maar licht vlakker dan een jaar geleden. Dit laatste is eveneens het geval voor de totale markt.
De year-to-year differential voor de totale markt blijft positief (4.1%) en groeit nog verder aan ten opzichte van vorige maand (0.37%). Deze tendens wordt gesteund vanuit elk van de indicatieve segmenten. De marge voor de bedrijfsvoertuigen was vorige maand beperkt positief (0.27%) maar groeit nu aan tot 2.8%. De marge voor de vrachtwagens blijft positief (14.4%) maar krimpt licht ten opzichte van vorige maand (16.5%), die voor de opleggers neemt drastisch toe van 17% tot 53.6%. Vorige maand werd alleen in het segment van de personenwagens nog een (marginaal) negatieve marge gerealiseerd (-0.35%). Nu kan hier ook een batig resultaat van 3.23% gerapporteerd worden.
Jobaanbod heeft negatief kantelpunt bereikt
Met een krimp van -2.6% daalt het aantal werkzoekenden tot 23436 eenheden. Voor de vrouwen (-4.4%) is de krimp omvangrijker dan voor de mannen (-0.9%). Op het niveau van de totale markt resulteert vervolgens een zwak neerwaarts patroon. De year-to-year differentials blijven negatief. De evolutie van hun omvang verschilt wel voor beide geslachten. Voor de vrouwen verruimt de marge van -4.9% naar -5.34%, het aantal werkzoekende mannen blijft nog -4.5% onder het niveau van vorig jaar. Vorige maand was het negatieve verschil nog opvallend groter (-6.6%). Per saldo zou het totale aantal werkzoekenden tot het einde van het eerste kwartaal van 2023 maandelijks nog gemiddeld -4.9% beperkter blijven dan vorig jaar.
Met een maand-tot-maand toename van 3% neemt het aantal uitgeschreven vacatures in september verder toe tot 3860 eenheden. Dit is 60% boven het maandgemiddelde en de op één na hoogste septemberwaarde die sinds 2006 gerealiseerd werd. De trend blijft tijdens de volgende zes maanden opwaarts gericht. Tot vorige maand bleef de year-to-year differential ondanks een hardnekkige krimptendens nog steeds positief. Deze maand wordt de 0-grens doorbroken en strandt de marge op -1.44%. Deze waarde blijft qua omvang wel nog beperkt negatief, maar aan de vaststelling dat de evolutie van het jobaanbod een neerwaarts kantelpunt heeft bereikt moet niet meer getwijfeld worden.
Als gevolg van een maand-tot-maand krimp met -5% belandt het aantal per einde maand niet ingevulde vacatures in september op 10968 eenheden. Hiermee wordt het maandgemiddelde met 138% overtroffen en wordt tevens een nieuw septemberrecord gevestigd. Tot de jaarwisseling bouwt een duidelijk neerwaarts gerichte korte termijn trend het aantal openstaande vacatures verder af. Vanaf het eerste kwartaal van volgend jaar lijkt een seizoenaal aangestuurde opwaartse tendens dit verloop te compenseren. Voor de volledige periode oktober 2022 - maart 2023 resulteert vervolgens een quasi perfecte stagnatietendens. Op basis van de momenteel beschikbare gegevens lijkt het omslagpunt in de ontwikkeling van het aantal per einde maand openstaande vacatures zich in het derde kwartaal van dit jaar te situeren.
Ondanks het feit dat de sterkte van de afname van de werkloosheid minder snel daalt dan voorheen en eveneens het aantal ontvangen vacatures voor de eerste keer negatief is (t.o.v. vorig jaar) blijft de krapte op de arbeidsmarkt een structureel probleem voor de komende jaren. Een van de antwoorden op dit aanhoudend probleem is het beter benutten van het arbeidspotentieel uit het buitenland. Uit recent onderzoek van Randstand blijkt ook dat 60% van de Belgen positief staat t.o.v. arbeidsmigratie (in tegenstelling tot migratie in het algemeen). Het vereenvoudigen van de bestaande procedures, betere huisvestiging en goede begeleiding zijn cruciaal om arbeidsmigratie te versterken.
Einde persbericht
