"Patent is beste levensverzekering voor jouw innovatief product"
Patentanalyse Voka - KvK Limburg & Gevers
9 december 2024
Het aantal patentaanvragen door Limburgse bedrijven is de afgelopen jaren met 33% gedaald. Dat blijkt uit een analyse van Voka – KvK Limburg op basis van cijfers van Gevers, een toonaangevend octrooibureau. Terwijl het aantal patentaanvragen op nationaal niveau stabiel blijft, laat Limburg een opvallend dalende trend zien. Patenten, ook wel octrooien genoemd, worden algemeen beschouwd als een belangrijke graadmeter voor de innovatiekracht van een regio. “De toekomst van onze economie hangt af van onze innovatiekracht,” zeggen Johann Leten & Cathérine Dreesen, gedelegeerd bestuurder en directeur innovatie bij Voka – KvK Limburg. “Het beschermen van intellectueel eigendom via patenten is daarbij een cruciale stap. Alleen zo kunnen we de concurrentiepositie van Limburg behouden en versterken.”
Patenten (ook wel octrooien genoemd) geven een exclusief recht op een uitvinding op een bepaald grondgebied gedurende een specifieke tijdsperiode. Bedrijven hebben de optie om een Belgisch patent aan te vragen (dit biedt enkel bescherming op het Belgische grondgebied), een Europees patent bij het European Patent Office (EPO), een internationale PCT octrooiaanvraag in te dienen of nationale octrooiaanvragen in één of meerdere landen / regio’s. Met één aanvraag voor een Europees octrooi kan de uitvinding zo beschermd worden in meerdere Europese lidstaten.
Samen met patentenspecialist Gevers deed Voka – KvK Limburg een analyse van de patenten die de afgelopen jaren werden gepubliceerd. Het gaat hierbij over patentfamilies, groepen van verschillende patenten voor één uitvinding. Uit de cijfers van 2023 blijkt dat er vorig jaar in onze provincie 73 patenten zijn gepubliceerd. In 2020 waren dat er nog 109. Dit betekent een daling van 33 procent.
“Tussen de aanvraag en de publicatie van een patent ligt ongeveer een termijn van 18 maanden. De cijfers hebben dus betrekking op de aanvragen die het jaar ervoor gebeurden. Een combinatie van verschillende factoren ligt aan de basis van deze dalende trend in Limburg. Het gaat mogelijk om de complexiteit van het aanvraagproces voor kmo’s, het gebrek aan kennis en bewustwording en de beperkte middelen voor onderzoek en ontwikkeling. Voor veel bedrijven is het terugverdieneffect van octrooien ook niet altijd even duidelijk, hoewel het volgens ons de beste levensverzekering is die je kan hebben voor je product”, zegt Cathérine Dreesen, directeur innovatie & internationalisering van Voka – KvK Limburg.
"In tegenstelling tot de dalende trend in het aantal octrooien in Limburg, blijft het aantal octrooiaanvragen op nationaal niveau stabiel. Sterker nog, in 2023 zien we zelfs een lichte stijging ten opzichte van 2022”, stelt Bram Dejan, managing partner van Gevers, adviseurs in intellectuele eigendom.
“Hoewel een daling in Limburg niet per se negatief hoeft te zijn – kwaliteit blijft belangrijker dan kwantiteit – verdient deze ontwikkeling wel aandacht. Mogelijk spelen factoren zoals een tekort aan geschoold personeel of de afwezigheid van grote innovatieve spelers in vergelijking met andere provincies en centrumsteden ook een rol. Innovatie is essentieel voor economische groei en concurrentiekracht. Het versterken van het innovatieklimaat in Limburg is daarom een belangrijk aandachtspunt om deze trend te keren en duurzame vooruitgang te waarborgen."
Limburgse octrooikampioenen
Als we kijken naar het aantal patenten die gepubliceerd zijn vanaf 2020 zien we dat het bedrijf ZF Wind Power met 46 patenten de absolute koploper is in Limburg, gevolgd door Melexis en I4F Licensing. Dit onderstreept het belang van de energietechnologiesector in Limburg. Een verdere blik op de ranglijst toont een enorme diversiteit van bedrijven en organisaties die bewust inzetten op de bescherming van intellectuele eigendommen, met daarbij ook universiteiten en nichebedrijven. Het geeft aan dat de economische bijdrage aan het regionale innovatielandschap in Limburg breed gedragen wordt.
Gymna International
Een van de Limburgse koplopers op het vlak van innovatie en octrooien is het bedrijf Gymna International uit Bilzen. Het bedrijf ontwikkelt innovatieve producten voor fysiotherapie, osteopathie en revalidatie waarmee patiënten de best mogelijke behandeling krijgen. Deze producten zijn in meer dan 80 landen verkrijgbaar. “Met meer dan 55 jaar ervaring in de sector hebben we een duidelijk doel voor ogen: fysiotherapeuten wereldwijd inspireren en ondersteunen. Wij streven ernaar een stimulerende werkomgeving te creëren die bijdraagt aan effectieve behandelingen en een optimale patiëntervaring”, zegt Bart de Bresser, CEO van Gymna International.
“Omdat stilstaan gelijk staat met achteruitgaan, zijn we voortdurend bezig met het ontwikkelen van nieuwe toestellen en software”, verklaart de Bresser. “Op dit moment hebben we bijvoorbeeld een nieuw, modulair product – genaamd Elexeo - ontwikkeld waarmee we ons als duurzame speler in de markt willen plaatsen. Dit product is gebaseerd op het modulariteitsprincipe. Het toestel kan zo aangepast worden aan de specifieke noden van de fysiotherapeut. Uiteraard is dit product gepatenteerd, aangezien we een groot belang hechten aan de bescherming van onze intellectuele eigendommen. Dat is ook al meerdere keren noodzakelijk gebleken."
“Naast IP’s hebben we ook heel bewust werk gemaakt van onze beeld- & merkenlogo’s en nagenoeg alle domeinnamen voor de landen waar we actief zijn omdat we geloven in de meerwaarde van deze bescherming”, aldus de CEO van Gymna.
Belang van patenten voor de regio
Het voorlopige aantal van gepubliceerde patenten staat dit jaar op 65 in Limburg. Het is dus belangrijk om de dalende trend te keren. Patenten zijn immers essentieel om de economische en technologische vooruitgang van Limburg te stimuleren. “Ze beschermen innovaties tegen imitatie, maken samenwerking tussen bedrijven en onderzoeksinstellingen aantrekkelijker, en vergroten de competitiviteit op internationale markten”, aldus Cathérine Dreesen.
Het blijft ook belangrijk om de wil om te innoveren aan te wakkeren in Limburg. Uit cijfers van het Vlaams Agentschap voor Innoveren & Ondernemen (VLAIO) blijkt dat onze bedrijven vorig jaar op 15,1 miljoen euro aan innovatiesteun konden rekenen. Dat is 6,8% van de totale steun in Vlaanderen. In 2022 stond de teller in Limburg nog op 20,3 miljoen euro aan verkregen innovatiesteun.
“Innovatie versterkt niet alleen de regionale werkgelegenheid, maar trekt ook investeerders en hoogwaardige bedrijven aan. Daarom is het belangrijk dat we als kmo-provincie de bewustwording rond patenten vergroten en samenwerkingen tussen bedrijven en kennisinstellingen stimuleren. Aan de overheden vragen we om de middelen voor onderzoek en ontwikkeling te verhogen zodat bedrijven meer zuurstof en incentives krijgen om doelbewust in te zetten op de bescherming van intellectuele eigendommen.
“De toekomst van onze economie hangt af van onze innovatiekracht. Het beschermen van intellectueel eigendom via patenten is daarbij een cruciale stap. Alleen zo kunnen we de concurrentiepositie van Limburg behouden en versterken”, besluit Dreesen.
Vanuit Voka – KvK Limburg begeleiden wij ondernemingen bij hun octrooiaanvraag door samen met onze partners VLAIO & patentenbureau Gevers info en advies op maat af te leveren. Daarnaast organiseren we lerende netwerken rond onderzoek en ontwikkeling. Via onze business clubs en specifieke infosessies zorgen we ook voor sensibilisering bij onze bedrijven en spelen we in op de laatste nieuwe trends rond de bescherming van digitale mogelijkheden.
Einde persbericht
